De vormgeving van de mond en de stand van de tanden en kiezen worden voor een groot deel bepaald door de functie van de spieren in en om de mond. De kauwspieren, de tong, de lippen, de kinspieren etc. oefenen ieder krachten uit op het gebit. Normaal gesproken is er een functioneel evenwicht tussen de werking van deze verschillende spieren. Afwijkende mondgewoonten zoals duimen, vingerzuigen, speenzuigen, nagelbijten en mondademen kunnen het evenwicht tussen deze spieren onderling echter verstoren. Dit veroorzaakt een afwijkende tonghouding in rust, een afwijkende tongbeweging tijdens het slikken en heeft vaak een negatief effect op de vorm van de kaken, de stand van de tanden en kiezen.
Om de spierbalans in de mond te herstellen, kan de logopedist gebruik maken van OMFT; oromyofunctionele therapie. OMFT is een gestructureerde oefentherapie voor het herstellen van een verstoord evenwicht in het functioneren van de spieren in en rond de mond. Hierdoor verbetert de stand van de kaken en het gebit.
Daarom is OMFT een goede therapie ter voorbereiding op een behandeling bij de orthodontist. De kans op relaps (de tanden schuiven na verloop van tijd terug naar hun ‘oude’ plaats) na orthodontie is na OMFT namelijk vele malen kleiner. De orthodontist werkt aan de vorm van de mond, de logopedist behandelt de functies van de mond, met name de lippen en de tong.
Wanneer beginnen met OMFT?
Wanneer er gestart kan worden met OMFT, hangt af van de leeftijd, de motivatie, de ernst van de tandheelkundige afwijking en de ernst van de logopedische stoornis. OMFT richt zich op kinderen vanaf vijf jaar én volwassenen. Onderzoek heeft aangetoond dat dat de OMFT behandeling optimaal effect heeft tijdens de eerste wisselfase ((dit is tussen 6 en 8 jaar) Per persoon moet bekeken worden hoe de motivatie is voor therapie. Het ene kind is zich eerder bewust van verkeerde gewoonten dan het andere kind. Ook laat de één zich eerder behandelen dan de ander. Om de gevolgen van afwijkend mondgedrag te beperken, is het belangrijk om de behandeling in een zo vroeg mogelijk stadium te starten.